Waar word jij als mantelzorger gelukkig van?

Heb je al gehoord over de geluksdriehoek? Vergelijk het met de voedings- of bewegingsdriehoek, maar dan voor geluk. Want gezondheid gaat over meer dan alleen gezonde voeding en beweging. Je mentaal welzijn en je geluksgevoel zijn minstens even belangrijk. Benieuwd hoe de geluksdriehoek jou als mantelzorger kan helpen? We zetten het voor je op een rijtje.

Veel mensen gaan op zoek naar hoe ze zich gelukkig en goed in hun vel kunnen voelen. In vreemde en onzekere tijden zoals vandaag de dag – waar het coronavirus ons leven uit evenwicht brengt – is dat allesbehalve evident. Het is ook niet altijd even duidelijk wat wel en wat niet werkt om gelukkig te zijn. Daarom heeft het Vlaams Instituut Gezond Leven alle belangrijke wetenschappelijke kennis over geluk – zoals wat is het en hoe kan je eraan werken? – verzamelt in de geluksdriehoek. Het wil zo mensen informeren en inspireren.

Je gelukkig voelen kan je voor een stuk zelf beïnvloeden.

Wetenschappelijk onderzoek leert ons steeds meer over geluk en wat ons (on)gelukkig maakt. Het gezin waarin we geboren worden, de omstandigheden waarin we opgroeien en de zaken die we meemaken, hebben een invloed op ons geluk. Iemand die er financieel slecht voorstaat, zal het moeilijker hebben om zich gelukkig te voelen. Ook mensen met gezondheidsproblemen of een ernstige ziekte voelen zich vaak minder goed in hun vel. Gelukkig zijn hangt dus voor een deel af van ‘geluk hebben’. De manier hoe mensen omgaan met een probleem of moeilijke situatie kan bepalen of ze zich meer of minder gelukkig voelen. En die manieren van omgaan met problemen kan je leren en in handen nemen.

Perfect geluk bestaat niet

Bij de start van elk nieuw jaar wensen we elkaar ‘een goede gezondheid en veel geluk’ toe. Maar daar stopt het vaak bij, alsof we schrik hebben om over geluk te praten. Of misschien weten we niet hoe we dat moeten of kunnen doen? In elk geval is geluk iets dat er niet altijd moet zijn. Constant leuke en positieve gevoelens ervaren is een utopie. Het is belangrijker om te leren hoe je aan je geluk kan werken. Want je gelukkig voelen gaat ook over het ‘ongelukkig zijn’ beheersen.

Bouwen aan geluk

De geluksdriehoek leert je hoe je kan omgaan met problemen of ongelukkig zijn en reikt manieren aan om aan je geluk te bouwen. De driehoek bestaat uit 3 bouwblokken: je goed omringd voelen, je goed voelen en jezelf kunnen zijn. Deze drie factoren hebben een grote impact op je geluk. Maar wat wil dat precies zeggen?

De eerste bouwblok is ‘Je goed omringd voelen’. Oké, af en toe alleen zijn kan deugd doen, maar over het algemeen hebben we contact met anderen nodig. Zeker als mantelzorgers is het belangrijk om naast de persoon voor wie je zorgt ook nog met anderen personen contact te hebben. Warme contacten kunnen de batterijen terug opladen en geven de kans om te troosten en getroost te worden. Je voelt je betrokken bij mensen, je kan je hart luchten en je weet dat je op hen kan rekenen in moeilijke tijden.
Tip: schrijf je in voor een digitale vorming van steunpunt Mantelzorg en omring je met mensen die net als jou zorgen voor een ander.

De tweede bouwblok gaat over ‘Je goed voelen’. Je goed voelen gaat niet alleen over het ervaren van plezier, blijdschap, vreugde, hoop… Het gaat ook over het toelaten, aanvaarden en omgaan met negatieve emoties zoals verdriet, angst en boosheid. Als mantelzorger leef je vaak in een rollercoaster van emoties waardoor ‘je goed voelen’ niet vanzelfsprekend is. Ook minder positieve gevoelens horen erbij en dragen bij tot wie je bent. Zorg wel dat ze draagbaar blijven en in balans zijn met je positieve gevoelens.
Tip: Neem een moment voor jezelf om je emoties te voelen. Noteer de zaken in je leven die je energie geven, en de zaken die energie vreten. Schrijven kan helpen om emoties te verwerken, tot rust te komen en het is een goede manier om structuur en overzicht te krijgen.

De derde bouwblok is ‘Jezelf kunnen zijn’. Hier gaat het erom dat je jezelf kunt aanvaarden en een positieve houding kunt aannemen over jezelf − ook in relaties met anderen. Je kent jezelf – Wie ben ik? Waar ben ik trots op? – . Als mantelzorger heb je véél sterktes, alleen heb je daar misschien zelf niet zo veel aandacht voor. Probeer hier af en toe aan te denken. Denk positief over jezelf en wees trots op het feit dat je het verschil maakt voor een ander.
Tip: kijk elke ochtend in de spiegel en stel telkens de vraag: wat vind ik leuk aan mezelf? Waar ben ik trots op? En wat zijn mijn sterktes?

De ‘oranje bol’ onder de driehoek (rechts) verwijst naar de gebeurtenissen en ervaringen die je uit balans kunnen brengen. We ervaren allemaal stress en tegenslagen, kleine en grote. Zoals iemand uit je omgeving die ernstig ziek wordt. Deze gebeurtenis brengt grote (onverwachte) veranderingen met zich mee en heeft een impact op je geluk. Hoe sterk je geluk te lijden heeft onder deze tegenslagen hangt voor een deel af van hoe veerkrachtig je bent op dat moment. Dit wil zeggen, het vermogen om je aan te passen aan tegenslagen en daar misschien zelfs sterker uit te komen.   

Hoe ga je aan de slag?

Wil je werken aan je geluk of wil je beter leren omgaan met de stress, angst of piekergedachten die je ervaart? Kijk dan zeker eens op www.geluksdriehoek.be. Op deze website vind je informatie over veertien thema’s waaronder: veerkracht, stress, burn-out, verlies, ouderschap, piekeren, angst… Binnen elk thema zijn eenvoudige oefeningen, filmpjes, verhalen en tips te vinden van (bekende) Vlamingen.  

Meer weten?

  • Laat je inspireren door tips en kleine gelukjes van andere mantelzorgers op deze pagina.
  • Wil je je omringen met andere mantelzorgers? Schrijf je dan in voor een vorming via deze link.
  • Info over Vlaams Instituut Gezond Leven: www.gezondleven.be.