Van onbewuste mantelzorger naar mantelzorgcoach.
Mantelzorger Nadia Meziane
Ik ben mantelzorger voor mijn partner. Maar ik heb me lang niet gezien als mantelzorger. De grens tussen ‘liefhebben’ en ‘zorgen voor’ is voor mij flinterdun. Het begrip mantelzorg was voor mij pas duidelijk wanneer ik voor afwisseling (en uit vermoeidheid), tijdens mijn zoektocht naar een job die ik kon combineren met de zorg voor mijn partner, ‘langdurig zorgen’ intikte in Google. Ik zag toen dat mantelzorg zoveel meer was dan dat ik dacht. Ik herkende mezelf in de omschrijving, las de ene tekst na de andere en leerde mantelzorgorganisaties kennen. Alles klopte: het overkomt je, je wereld wordt kleiner, je balans tussen draagkracht en draaglast komt onder druk te staan, je voelt je alleen, je rouwt, je neemt afstand… Je leeft ergens tussen het onzichtbare en onmisbare. Een lastige plek om te vertoeven. Maar ik stond ervan versteld dat ik zonder die toevallige zoekterm dit nu misschien nog niet had geweten.
Ben ik dan zo lastig, is dit dan zo moeilijk voor jou?
Voor mijn partner is de term mantelzorg zeer confronterend. Het drukt hem (ons) met de neus op de feiten over de zorg die hij nodig heeft en dat is voor hem geen fijne positie om in te zitten. Eigenlijk willen we gewoon partners zijn, maar voor mij is het veel meer dan partner zijn. Mijn leven is toch wel anders dan het leven van mijn vrienden die geen mantelzorgers zijn.
Het is moeilijk om geen houvast te hebben. Ik weet niet wat morgen zal geven, hoe mijn toekomst eruitziet en of ik volgende week bijvoorbeeld met iemand kan afspreken. Het is soms een hele uitdaging om toch in beweging te blijven door plannen te maken, afspraken te regelen, enzoverder.
Beeld over mantelzorgers
In de berichtgeving rond mantelzorg wordt vaak het liefdevolle, mooie en menselijke benadrukt: mantelzorg als prachtige deugd. Daar zit zeker waarheid in, maar de keerzijde wordt volgens mij vaak onderbelicht. Het is soms hartverscheurend, niet iedereen zorgt uit of met liefde, je worstelt met lijden en zingeving, je lichaam en geest wankelen, je mist houvast en bovendien voelt zelfzorg als een eenzame opdracht. Ook recent, ten gevolge van de coronaperiode, stonden nog meer mantelzorgers er alleen voor. Ik hoor van artsen dat steeds meer mantelzorgers hen bezoeken met allerhande klachten die wijzen op overbelasting omdat ze de zorg niet meer kunnen dragen. Een bloemetje op de ‘Dag van de Mantelzorg’ zal de overbelasting van een mantelzorger niet oplossen. Erkenning staat niet gelijk aan een bloem geven. Erkenning is vragen: hoe het gaat en wat je voor iemand kan doen.
Veel mantelzorger missen emotionele ondersteuning. Ik merk ook als ik met vrienden afspreek, die zich niet in een mantelzorgsituatie bevinden, dat ik vaak tegen een grens aanloop. Zorg goed voor jezelf, doe eens wat leuke dingen om je te ontspannen, probeer je eigen leven terug in handen te nemen… Het is allemaal goed bedoeld maar daar heb ik niet veel aan. Als ik met iemand praat die zich in een soortgelijke situatie bevindt, krijg ik wel onmiddellijk die (h)erkenning. Er is meteen een klik. Mantelzorgers weten dat zorgen voor iemand veel complexer is dan wat anderen misschien denken. Ik heb zelf veel gehad aan een coach die op een bepaald moment de regie even van me over nam en me zo aangezet heeft tot meer zelfzorg.
Kleine gelukjes in de natuur
Ik vind mijn kleine gelukjes in de natuur. De connectie met de natuur geeft me rust. Dat geeft me een houvast om alles wat te relativeren, om slechte dagen te verteren en om tot rust te komen. Volop leven is ook omgaan met lijden, met verder gaan als je leven dreigt stil te vallen door je zorgsituatie. Het antwoord op de vraag hoe dan? is een zeer moeilijke, waar er geen éénduidig antwoord op is.
Ikzelf ben vooral aan de slag gegaan met mijn fysieke en psychische signalen: relaxatie, ademhaling, wandelen, mediteren, schrijven… zaken waar ik al ervaring mee had. Ik ben gaan zoeken naar kleine gelukjes, dingen die me deugd doen en naar zingeving. Het voelt een beetje als jezelf opnieuw heruitvinden: wie wil ik hier zijn? Wat wil ik hier doen? Hoe kan ik blijven zorgen en mezelf niet verliezen?
Mantelzorgcoach
Sinds mijn partner zorg nodig heeft, ben ik lang zoekende geweest naar welk job ik nog wou doen. Ik heb lang gewerkt in de bijzondere jeugdzorg tot ik voelde dat het niet meer ging. Vermoeidheid, gebrek aan motivatie, verhoogde hartslag… Werken, (plus)moeder, partner, mantelzorger… de combinatie werd me te veel en ik moest een keuze maken.
Ik heb mezelf steeds afgevraagd wat ik kon leren uit mijn (zorg)situatie: over mezelf, over relaties, over de liefde, over het leven… Deze reflecties hielden/houden me op de been, geven me op een bepaalde manier houvast en een doel.
Ik wil het verschil maken voor een groep die onzichtbaar is. Ik heb jaren zelf naar ondersteuning gezocht in het kader van mijn mantelzorgsituatie. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik heel wat kennis en ervaring heb opgebouwd. Met deze ervaring en alles wat ik geleerd heb was mijn keuze gemaakt, alles viel samen: mantelzorgcoach worden werd mijn doel. Ik wil al mijn ervaring en kennis die ik heb delen met andere mantelzorgers om hen te helpen en ondersteunen. Dat je als mantelzorgcoach zelf ook mantelzorger bent (of geweest) vind ik een must. Je weet dan écht waarover je praat en wat een mantelzorger meemaakt.
Het verschil maken voor mantelzorgers
Mijn doel is uitgemond in een praktijk voor mantelzorgers, waar 3 pijlers zijn in opgenomen die volgens mijn ervaring van wezenlijk belang zijn:
- Ruimte voor psychische en emotionele ondersteuning
- Ruimte voor beleving: ademruimte, speelruimte, ontdekkingsruimte
- Ruimte voor verbinding: met andere mantelzorgers samen ervaringen delen, maar ook nieuwe ervaringen creëren.
Ik geloof met hart en ziel in dit project, maar het zou niet fair zijn als ik er ook niet bij vermeld dat ik op zware zorgdagen twijfel, wankel, energie mis om dit in de wereld te zetten.
Het is mijn verlangen dat dit iets wordt dat door meerderen gedragen wordt.
Wie interesse heeft: www.mantelzorgcoaching.be
