Federaal Parlement vraagt Steunpunt Mantelzorg om advies over 2 nieuwe wetvoorstellen:
- Aanpassing van het mantelzorgstatuut en versoepeling opname van het mantelzorgverlof;
- Wetsvoorstel tot wijziging van de duur van het mantelzorgverlof
Aanbevelingen:
Steunpunt Mantelzorg moedigt de wetgevende initiatieven aan om het bestaande mantelzorgstatuut en het daaraan gekoppelde mantelzorgverlof uit te breiden en te versoepelen. De combinatie tussen werk en mantelzorg is voor heel wat mantelzorgers uitdagend. Verlofstelsels die op maat van de werk- en zorgsituatie kunnen ingezet worden, zijn essentieel voor de draagkracht en de werk-zorg-levensbalans van mantelzorgers. Bovendien verzekeren ze dat mantelzorgers terug kunnen instappen in de arbeidsmarkt als de zorg evolueert of beëindigd is.
De voorgestelde aanpassingen aan de wetgeving zijn positief. Toch missen we nog een aantal belangrijke aspecten. Hieronder een korte samenvatting:
- Mantelzorg stopt niet aan de deur van een woonzorgcentrum, psychiatrische voorziening of voorziening voor personen met een handicap. Ook mantelzorgers die zorgen voor iemand die in een residentiële setting verblijft, heeft recht op erkenning.
- De aanvraagprocedure voor het statuut met sociaal voordeel is niet laagdrempelig genoeg. Je moet heel wat documenten in orde brengen wat leidt tot teveel administratief geregel.
- Om de mantelzorgerkenning met sociaal voordeel te krijgen, moet de zorgzwaarte (aantal punten medische criteria) al bijzonder groot zijn. Met de huidige voorwaarden valt een groep mantelzorgers uit de boot.
- Meer versoepeling in het opnemen van mantelzorgverlof is positief. Maar de duur van het mantelzorgverlof komt niet tegemoet aan de reële noden. Je kan 6 maanden voltijds mantelzorgverlof opnemen over je hele loopbaan. Terwijl onderzoek aantoont dat mantelzorgers gemiddeld 10,9 jaar zorgen.
- De uitkering die je ontvangt als je mantelzorgverlof opneemt is laag. Mantelzorgers die verlof opnemen, moeten financieel dus inboeten. We merken op dat meer vrouwen dan mannen mantelzorger zijn en mantelzorgverlof opnemen, met gevolgen voor hun financiële afhankelijkheid.
- We merken op dat het gebrek aan sociale voordelen of andere ondersteuningsmaatregelen, gekoppeld aan de erkenning als mantelzorger, in de praktijk de indruk wekt dat deze erkenning een louter administratieve procedure met symbolische erkenning is. Daarmee komt de huidige wetgeving niet tegemoet aan de beoogde ondersteuning in het federaal mantelzorgbeleid en de oorspronkelijke doelstelling.