Bouwen aan een verbindend mantelzorgbeleid
Mantelzorg komt steeds hoger op de politieke agenda. Het recent opgemaakte Vlaams Mantelzorgplan is daar het bewijs van. Met Steunpunt Mantelzorg werkten we hier actief aan mee. We legden de eisen en noden van mantelzorgers op tafel en formuleerden met de andere betrokken partners concrete acties. Ook bij de uitvoering van het plan blijven we erop waken dat jullie noden vervuld worden.
De geboorte van een nieuw Mantelzorgplan
Dit nieuwe plan is niet het eerste in haar soort. Van 2016 tot 2020 was er al een Vlaams Mantelzorgplan met als doel mantelzorgers te ondersteunen. In 2021 evalueerden academici en de overheid dit eerste plan zodat een nieuw plan daadkrachtiger kon zijn. Steunpunt Mantelzorg werkte mee aan de evaluatie en nam deel aan de denkdagen voor de opmaak van het nieuwe plan. Het nieuwe Mantelzorgplan loopt van 2022 tot 2024 en bevat 2 grote pijlers. Enerzijds het erkennen en herkennen van mantelzorgers en anderzijds deze mensen ondersteunen. Kwaliteit van leven van de mantelzorger staat hierbij centraal. In totaal zijn er 18 acties geformuleerd om dat te realiseren.
Mantelzorgers erkennen en herkennen
Mantelzorgers zijn nog te vaak onzichtbaar. Ook al zorgt 1 op 3 Vlamingen ouder dan 18 jaar voor iemand uit zijn omgeving, toch zien we niet voldoende wat zij doen. Het Mantelzorgplan wil hier verandering in brengen.
Een van de acties wil beroepskrachten in de zorgsector bewust maken van de rol van mantelzorgers. Op bepaalde scharniermomenten, zoals bij een diagnose in een ziekenhuis of een verhuis naar een woonzorgcentrum, moeten zij mantelzorgers meer betrekken. Ook moeten ze sneller aandacht hebben voor mantelzorgers en hen wijzen op hun rechten en het hulpaanbod.
Heel wat mantelzorgers vinden maar moeilijk de juiste informatie voor hun situatie. De administratieve berg die je als mantelzorger moet overwinnen, is groot. Administratieve vereenvoudiging is daarom een speerpunt in het plan. Net zoals een centrale informatieplek via www.mantelzorgers.be.
Mantelzorgers ondersteunen
Om mantelzorg vol te kunnen houden, heb je extra helpende handen nodig. Van beroepskrachten in de zorg, maar ook van vrijwilligers. Het Mantelzorgplan benadrukt daarom het belang van meer en betere professionele zorg die mantelzorgers ondersteunt.
Heel wat mantelzorgers combineren de zorg met hun job. Om hen te ondersteunen is er flexibiliteit en een mantelzorgvriendelijke bedrijfscultuur nodig. Daarom bevat het Mantelzorgplan ook acties richting werkgevers, vakbonden en de VDAB. Daarnaast hebben werkende mantelzorgers ook flexibele en toegankelijke verlofstelsels nodig om tijdelijk voltijds of gedeeltelijk het werk te kunnen stoppen. Er bestaan nu al heel wat verlofstelsels waar mantelzorgers een beroep op kunnen doen, zoals verlof medische bijstand, mantelzorgverlof, tijdskrediet of palliatief verlof. Deze zijn echter niet voldoende bekend en toegankelijk. Ook daar wil het Mantelzorgplan verandering in brengen.
Een ander speerpunt van het plan is het ondersteunen van de draagkracht van mantelzorgers. Het plan schuift daarom psychologische begeleiding van mantelzorgers naar voren als actie, net als het samenkomen met en het ontmoeten van andere mantelzorgers. Er is al een mooi aanbod van vormingen en mantelzorgcafés in Vlaanderen. Het plan wil dit verder versterken. Niet alle gemeentes hebben immers al evenveel aandacht voor mantelzorgers.
Aanbevelingen Steunpunt Mantelzorg
Als mantelzorgvereniging staan we positief ten opzichte van de aandacht die de overheid heeft voor mantelzorg. Het nieuwe Mantelzorgplan bevat heel wat positieve acties waar we ons volmondig in kunnen vinden. Toch zien we nog een aantal hiaten. De doelstellingen en acties zijn erg ambitieus, maar weinig concreet uitgewerkt. Bovendien is 2024 is niet meer veraf. Zullen mantelzorgers als het plan afloopt in 2024 effectief beter erkend en ondersteund zijn? Wat kan er op die termijn nog gerealiseerd worden?
Als belangenvereniging voor mantelzorgers spelen we onze rol om het plan te concretiseren. Uiteraard in het belang van mantelzorgers. We zullen deelnemen aan de verschillende werkgroepen, steeds op basis van jullie noden en ideeën. Zo hebben we onder meer op ons event ‘Kom op adem’ op 22 juni input van de deelnemers verzameld. Wij maakten hiervan een rapport en bezorgden het aan de overheid. Daarnaast nemen we jullie suggesties ook mee in de verdere gesprekken met het beleid. We horen ze dus graag!
Heb jij een suggestie om het Mantelzorgplan te verbeteren? Stuur ons jouw ideeën door via info@steunpuntmantelzorg.be.
Het volledige Mantelzorgplan 2022 – 2024 kan je terugvinden via deze link: Mantelzorgplan 2022-2024.pdf (mantelzorgers.be)
