Vlaamse Regering keurt nieuw Vlaams Mantelzorgplan goed.

De kogel is door de kerk. Het nieuwe Vlaamse Mantelzorgplan is definitief goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Om alle doelstellingen, die in het nieuwe Mantelzorgplan neergeschreven staan te realiseren, zal de Vlaamse Regering 1 miljoen euro investeren. Met dit bedrag zullen 5 projecten gelanceerd worden met als doel: meer erkenning en ondersteuning voor alle mantelzorgers.

We zijn tevreden met deze financiële injectie. De ambitieuze doelstellingen uit het mantelzorgplan worden zo kracht bijgezet. We zetten onze schouders onder deze uitwerking en zetten ons 100% in voor een voelbare impact bij mantelzorgers. Hieronder lees je het volledige persbericht van Hilde Crevits, Viceminister-president van de Vlaamse Regering & Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin:

Persbericht: goedkeuring mantelzorgplan door Vlaamse Regering

We zijn verheugd dat de Vlaamse Regering in het kader van het relanceplan groen licht geeft aan het Vlaams mantelzorgplan en de daaruit volgende projecten. Door 1 miljoen euro vrij te maken zet de Vlaamse Regering mantelzorg nadrukkelijk op de kaart, met erkenning van de meerwaarde van mantelzorg voor het zorg- en welzijnslandschap en de maatschappij.

Het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg en de erkende mantelzorgverenigingen werkten het afgelopen anderhalf jaar aan het mantelzorgplan in een intensief traject van participatie en co-creatie. In nauwe samenwerking met een ruime groep van stakeholders, niet-erkende verenigingen en beleidsdomeinen zoals werk, onderwijs en jeugd willen we de zichtbaarheid van mantelzorg op de werkvloer, op school en in de samenleving vergroten. Mantelzorgers die nog te vaak onder de radar blijven, bijvoorbeeld jonge mantelzorgers, kunnen door deze (h)erkenning beter worden ondersteund.

Met de goedkeuring van de Vlaamse Regering gaan we gemotiveerd van start met de volgende projecten:

• Mantelzorgbeleid op het werk
Zeven op tien mantelzorgers zijn beroepsactief. (H)erkenning van mantelzorgers op de werkvloer is dus erg belangrijk. In dit project worden personeelsdiensten, werknemers- en werkgeverscentrales gesensibiliseerd en zetten we in op de implementatie van methodieken rond mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid.

Mantelzorgondersteuning bij scharniermomenten
Mantelzorgers geven aan dat ze bij een opname vaak nog onvoldoende gehoord worden. Via proeftrajecten zetten we in op het volwaardig betrekken van de mantelzorger, en dit zowel door het beluisteren van hun verhaal als het verschaffen van informatie. Er wordt specifiek ingezet op de verhuis naar een woonzorgcentrum en het (nakend) overlijden van de zorgvrager.

Jonge mantelzorgers
In dit project hebben we aandacht voor de haalbaarheid van mantelzorg op jonge leeftijd. Zorgaanbieders, jeugddiensten en onderwijs worden gesensibiliseerd over de thematiek. We zetten samen trajecten op ter ondersteuning van jonge mantelzorgers.

Psychologische begeleiding voor mantelzorgers
Een intensieve mantelzorgsituatie kan voor emotionele belasting zorgen. Dit project wil voorzien in psychologische begeleiding voor mantelzorgers. We zetten in op mantelzorgondersteuning door te linken naar de eerstelijnspsychologische functie, maar ook via psycho-educatiepakketten.

• Optimalisering mantelzorgers.be
Belangrijk bij de ondersteuning van mantelzorgers, is het verstrekken van heldere en toegankelijke informatie. In dit project optimaliseren we de website mantelzorgers.be tot een centraal, helder toegangspunt voor basisinformatie over mantelzorg.

Nieuw Vlaams Mantelzorgplan

Bouwen aan een verbindend mantelzorgbeleid

Mantelzorg komt steeds hoger op de politieke agenda. Het recent opgemaakte Vlaams Mantelzorgplan is daar het bewijs van. Met Steunpunt Mantelzorg werkten we hier actief aan mee. We legden de eisen en noden van mantelzorgers op tafel en formuleerden met de andere betrokken partners concrete acties. Ook bij de uitvoering van het plan blijven we erop waken dat jullie noden vervuld worden.

De geboorte van een nieuw Mantelzorgplan

Dit nieuwe plan is niet het eerste in haar soort. Van 2016 tot 2020 was er al een Vlaams Mantelzorgplan met als doel mantelzorgers te ondersteunen. In 2021 evalueerden academici en de overheid dit eerste plan zodat een nieuw plan daadkrachtiger kon zijn. Steunpunt Mantelzorg werkte mee aan de evaluatie en nam deel aan de denkdagen voor de opmaak van het nieuwe plan. Het nieuwe Mantelzorgplan loopt van 2022 tot 2024 en bevat 2 grote pijlers. Enerzijds het erkennen en herkennen van mantelzorgers en anderzijds deze mensen ondersteunen. Kwaliteit van leven van de mantelzorger staat hierbij centraal. In totaal zijn er 18 acties geformuleerd om dat te realiseren.

Mantelzorgers erkennen en herkennen

Mantelzorgers zijn nog te vaak onzichtbaar. Ook al zorgt 1 op 3 Vlamingen ouder dan 18 jaar voor iemand uit zijn omgeving, toch zien we niet voldoende wat zij doen. Het Mantelzorgplan wil hier verandering in brengen.

Een van de acties wil beroepskrachten in de zorgsector bewust maken van de rol van mantelzorgers. Op bepaalde scharniermomenten, zoals bij een diagnose in een ziekenhuis of een verhuis naar een woonzorgcentrum, moeten zij mantelzorgers meer betrekken. Ook moeten ze sneller aandacht hebben voor mantelzorgers en hen wijzen op hun rechten en het hulpaanbod.

Heel wat mantelzorgers vinden maar moeilijk de juiste informatie voor hun situatie. De administratieve berg die je als mantelzorger moet overwinnen, is groot. Administratieve vereenvoudiging is daarom een speerpunt in het plan. Net zoals een centrale informatieplek via www.mantelzorgers.be.

Mantelzorgers ondersteunen

Om mantelzorg vol te kunnen houden, heb je extra helpende handen nodig. Van beroepskrachten in de zorg, maar ook van vrijwilligers. Het Mantelzorgplan benadrukt daarom het belang van meer en betere professionele zorg die mantelzorgers ondersteunt.

Heel wat mantelzorgers combineren de zorg met hun job. Om hen te ondersteunen is er flexibiliteit en een mantelzorgvriendelijke bedrijfscultuur nodig. Daarom bevat het Mantelzorgplan ook acties richting werkgevers, vakbonden en de VDAB. Daarnaast hebben werkende mantelzorgers ook flexibele en toegankelijke verlofstelsels nodig om tijdelijk voltijds of gedeeltelijk het werk te kunnen stoppen. Er bestaan nu al heel wat verlofstelsels waar mantelzorgers een beroep op kunnen doen, zoals verlof medische bijstand, mantelzorgverlof, tijdskrediet of palliatief verlof. Deze zijn echter niet voldoende bekend en toegankelijk. Ook daar wil het Mantelzorgplan verandering in brengen.

Een ander speerpunt van het plan is het ondersteunen van de draagkracht van mantelzorgers. Het plan schuift daarom psychologische begeleiding van mantelzorgers naar voren als actie, net als het samenkomen met en het ontmoeten van andere mantelzorgers. Er is al een mooi aanbod van vormingen en mantelzorgcafés in Vlaanderen. Het plan wil dit verder versterken. Niet alle gemeentes hebben immers al evenveel aandacht voor mantelzorgers.

Aanbevelingen Steunpunt Mantelzorg

Als mantelzorgvereniging staan we positief ten opzichte van de aandacht die de overheid heeft voor mantelzorg. Het nieuwe Mantelzorgplan bevat heel wat positieve acties waar we ons volmondig in kunnen vinden. Toch zien we nog een aantal hiaten. De doelstellingen en acties zijn erg ambitieus, maar weinig concreet uitgewerkt. Bovendien is 2024 is niet meer veraf. Zullen mantelzorgers als het plan afloopt in 2024 effectief beter erkend en ondersteund zijn? Wat kan er op die termijn nog gerealiseerd worden?

Als belangenvereniging voor mantelzorgers spelen we onze rol om het plan te concretiseren. Uiteraard in het belang van mantelzorgers. We zullen deelnemen aan de verschillende werkgroepen, steeds op basis van jullie noden en ideeën. Zo hebben we onder meer op ons event ‘Kom op adem’ op 22 juni input van de deelnemers verzameld. Wij maakten hiervan een rapport en bezorgden het aan de overheid. Daarnaast nemen we jullie suggesties ook mee in de verdere gesprekken met het beleid. We horen ze dus graag!

Heb jij een suggestie om het Mantelzorgplan te verbeteren? Stuur ons jouw ideeën door via info@steunpuntmantelzorg.be.
Het volledige Mantelzorgplan 2022 – 2024 kan je terugvinden via deze link: Mantelzorgplan 2022-2024.pdf (mantelzorgers.be)